„Nigdzie stąd nie pojedziecie” zdaje się pobrzmiewać groźbą i zakazem, które odbierają szansę jakiegoś „dalej”, pozostawiając jedynie „tu i teraz”. Co jednak, jeśli jest to także obietnica innej lokalności, w której to właśnie „stąd” nabiera nowych znaczeń? W czym, gdzie i w jaki sposób jesteśmy, jeśli nie ma alternatywnego „tam”? Jednym z pandemicznych przekształceń naszego życia jest to, jak zaczęliśmy zaznawać, postrzegać i definiować najbliższe otoczenie, zarówno z jednostkowego, jak i społecznego punktu widzenia. Pozostawanie i trwanie w jednym miejscu okazały się nie wyborem, ale koniecznym sposobem życia opartego na utkwieniu w coraz bardziej kurczącym się polu. Rok 2020 drastycznie przerwał też europejski epizod wolnego ruchu ludzi, powracając do pytań o znaczenie narodowych granic i ich użyteczności dla zarządzania kryzysem, nie tylko biologicznym, lecz także społecznym i tożsamościowym. Jeśli jednak spojrzymy wstecz nieco dalej niż ostatnie kilka dekad, to właśnie szeroko dostępna możliwość przemieszczania się należy do wyjątków. Przekonanie o powszechnym prawie do mobilności – zarówno w rozumieniu przestrzennym, jak i społecznym – jest zjawiskiem nie tylko relatywnie nowym, ale też iluzorycznym. Samostanowienie, rozumiane jako prawo decydowania o własnym losie czy miejscu życia, nie było udziałem wielu naszych nieodległych przodków, natomiast przywiązanie do ziemi i profesji faktem dziedziczenia i oczywistością. Tematy podejmowane przez ostatnie badania przepisujące historię Polski z perspektywy ludowej – czyli dotyczącej doświadczeń większości mieszkańców kraju – podejmowane są także przez prezentowanych na wystawie artystów, zmuszając do uważnego i pełnego wątpliwości spojrzenia na nasze „tu i teraz”. Wspólnym elementem wielu prac – z których znaczna część powstała w lockdownie i na potrzeby przeglądu – jest korzystanie z tego, co „pod ręką”, najbliższego i sięgającego do bliskich zasobów, czy to przestrzennych i materialnych, czy też czerpiących z bezpośrednich kontekstów historycznych i społecznych. Istotne są tu nie tylko nawiązania do partykularnych emblematów czy konwencji językowych, ale także odniesienie do źródeł wiedzy i interpretacji, które zdają się umykać uniwersalizującym narracjom i globalnym kodom. Znaczenia przywoływanych gestów i pojęć ujawniają się w napięciu pomiędzy tym, co zrozumiałe przez pryzmat – we własny sposób definiowanej – lokalności, a tym, co pozwala ją przekraczać. Próba dostrzeżenia i usłyszenia, jak doświadczenia ostatnich kilkunastu miesięcy wpłynęły na nasz obraz i rozumienie najbliższego doświadczenia, w pewnym stopniu opiera się na dowartościowaniu bezruchu i izolacji. Nie tylko jako sposobów ochrony życia, ale także jako postaw stojących w opozycji do mechanizmów dotychczas napędzających naszą codzienność, takich jak mobilność, sieciowanie i przekraczanie granic. W czasie, kiedy przekonanie o otwartości dalekiego, a przynajmniej „innego” świata, jego namacalnej niemal dostępności i bliskości, całkowicie polegało na sprawności światłowodów i satelitów, fizyczne i nieodległe „tu i teraz” okazało się nierozwiązaną zagadką.
KATALOG SURVIVAL 19 | NIGDZIE STĄD NIE POJEDZIECIE >> CZYTAJ ONLINE
dyrektor przeglądu | director of the review:
Michał Bieniek
kuratorzy i kuratorki | curators:
Michał Bieniek, Daniel Brożek, Anna Kołodziejczyk,
Małgorzata Miśniakiewicz, Ewa Pluta
kuratorka Sceny Wideo | Video Art Forum curator:
Małgorzata Miśniakiewicz
kurator Sceny Dźwiękowej | Sound Art Forum curator:
Daniel Brożek
kuratorzy Sekcji Studenckiej | Student Section curators:
prof. Wojciech Pukocz, Kasper Lecnim
artyści | artists:
Zuza Banasińska, Aleksander Baszyński, Wera Bet, Tymek Bryndal, Seecum Cheung, Maciej Cholewa, Paweł Czekański, Franciszek Drażba, Weronika Gołaś, Borys Jaźnicki, Jeroen Jongeleen, Kamil Kak, Marcin Kamiński, kolektyw Kwas, Daniel Kotowski, Jan Kowal, Mateusz Kowalczyk, Paweł Kulczyński, Adam Kozicki, Beata Kwiatkowska, Piotr Macha, Katarzyna Malejka, Agnieszka Mastalerz, Robert Mathy, Martyna Modzelewska, Piotr Tadeusz Mosur, Małgorzata Mycek, Adam Nehring, Iza Opiełka, Łukasz Paluch, Zbigniew Paluch, Zofia Pałucha, Zuza Piekoszewska, Justyna Plec, Berenika Pyza, Anna Raczyńska, Maryna Sakowska, Radek Sirko, Kuba Stępień, Szymon Szewczyk, Alicja Szpakowska, Joanna Tochman, Viktoriia Tofan, Ola Zielińska
Scena Debat | Forum Dialogu
uczestnicy | participants: Sylvia Amann, Lieselot van Damme, Philipp Dietachmair, Marianna Dobkowska, Marie Fol, Aleksandra Janus, Ben Evans James, Ewa Kornacka, Alison Kuo, Paulina Maloy, Zbigniew Maćkow, Horacy Muszyński, Marianna Neupauerová, Bojana Panevska, Orsolya Rigó, Maija Rudovska, Stéphane Segreto-Aguilar, Jotham Sietsman, Piotr Sikora, Helene Skikos, Arda van Tiggelen, Dea Vidović, Stanislaw Welbel, Katarzyna Zielińska;
koncepcja i koordynacja | concept and coordination: Małgorzata Miśniakiewicz, Karolina Bieniek
dyrektorka administracyjna | administrative director:
Karolina Bieniek
producent | producer:
Paweł Rogowski
współpraca produkcyjna | production cooperation:
Magdalena Basak
koordynacja i produkcja Sekcji Studenckiej | coordination
and production of the Student Section:
Kasper Lecnim
współpraca administracyjna | administrative coordinator:
Aleksandra Jach
komunikacja | public relations:
Magda Kotowska, Łukasz Lorenc, Fest Promo
koordynacja wolontariatu i centrum festiwalowego |
coordination of volunteering and festival centre:
Aleksandra Jach
tłumaczenie | translation:
Karol Waniek
korekta | proofreading:
Anna Gądek
projekty graficzne | graphic design:
Łukasz Paluch, AnoMalia art studio
dokumentacja wideo | video documentation:
Jacek Chamot
dokumentacja fotograficzna | photo documentation:
Małgorzata Kujda, Andrzej Sieńkowski
projekt mapy Przeglądu | design of the map of the Review:
Marcin Siehankiewicz
wolontariusze i wolontariuszki | volunteers:
Zuzanna Adamska, Agata Bernatowicz, Katarzyna Ćwikła, Michalina Grabińska, Monika Kąkolewska, Kaja Kędzioł, Martyna Kozak, Małgorzata Kupniewska, Virginia Marcolini, Szymon Martuś, Natalia Mindowicz, Kateryna Mishchenko, Ewa Motała, Weronika Necel, Oleksandr Ostapchuk,
Iza Rokoszewska, Eliza Sereda, Marta Siemińska, Alicja Szpakowska, Alicja Szwejda, Dominika Waligórska, Karolina Wojciechowska, Anna Zieziula
Sfinansowano ze środków Gminy Wrocław i Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu.