Pokaż menuZamknij menumenu

O wystawie „Aktywna poezja”

Termin: 7 – 13.12.2012
Wernisaż: 6.12.2012, godz. 18.30
Miejsce: Shoredith Town Hall, 380 Old St, Hackney, London EC1V 9LT, Great Britain

Kuratorzy: Małgorzata Miśniakiewicz, Michał Bieniek

Koordynacja: Karolina Bieniek
Produkcja: Jacek Hamkało, Paweł Rogowski

Projekt graficzny: Projektor /grupa-projektor.com/
Fot. Karolina Grzech

 

W grudniu 2012 Fundacja ART TRANSPARENT zorganizowała w Shoredith Town Hall w Londynie wystawę będącą wynikiem badań nad zmianami metod i postaw artystycznych od wczesnych lat siedemdziesiątych do współczesności. Kuratorzy ekspozycji, Michał BieniekMałgorzata Miśniakiewicz pokazali ewolucję postaw twórców działających poza tradycyjnymi instytucjami wystawienniczymi wobec przemian społeczno-politycznych.

 

Wystawa „Aktywna poezja. Szkic do przemian sztuki w przestrzeni publicznej w Polsce” gromadziła dokumentacje prac  realizowanych w przestrzeni publicznej od początku lat 70. XX wieku po dzień dzisiejszy. Obok dzieł Ewy Partum, Roberta Rumasa, Pawła Althamera, Pomarańczowej Alternatywy oraz innych polskich artystów wszyscy odwiedzający wystawę mogli skomponować podczas oglądania ekspozycji swój autorski „łączony” katalog. Na ten zbiór składały się teksty krytyczne oraz dokumentacja rozmów przeprowadzonych z artystami i uczestnikami niektórych działań artystycznych, a także z decydentami zarządzającymi daną przestrzenią.

Narracja wystawy dotyczyła procesu narastającego angażowania widza w artystyczne działania w przestrzeni publicznej w Polsce i śledziła przemiany dotyczące odbioru sztuki w sferze pozainstytucjonalnej: od pierwszej kontestującej i krytycznej oceny rzeczywistości przez artystów do późniejszych postaw empatii i zaangażowania.

 

Działania artystów w przestrzeni publicznej przed 1989 rokiem miały zwykle charakter sprzeciwu  wobec panującego systemu. Prace realizowane w przestrzeni pozainstytucjonalnej często były jednak dokumentowane i następnie wystawiane w przestrzeniach awangardowych galerii, w akademiach, prywatnych mieszkaniach itd. Do ruchów z pogranicza sztuki i aktywizmu należała Pomarańczowa Alternatywa – ruch happeningowy założona przez Waldemara „Majora” Fydrycha na początku lat osiemdziesiątych. Jednymi z działań Pomarańczowej Alternatywy było malowanie krasnoludków na murach, w miejscu zamalowanych haseł politycznych w czasie Stanu Wojennego i opublikowanie Manifestu Socjalizmu Surrealistycznego.

Obecnie sztuka w przestrzeni publicznej rzadziej dotyka kwestii politycznych, częściej koncentruje się na problemach społecznych. Często włącza się w nurt rewitalizacji poszczególnych dzielnic i całych miast oraz aktywizacji ich mieszkańców. Przykładem takich działań mogą być projekty Pawła Althamera, który dąży do integracji społeczności przez sztukę.

Tytuł wystawy nawiązuje do pracy Ewy Partum „Poezja aktywna”. To właśnie aktywność widza w procesie twórczym była jednym z głównych zagadnień projektu. Kluczowy jest tu odbiór sztuki w sferze pozainstytucjonalnej przez tzw. „pierwszą” publiczność – mniej lub bardziej przypadkowych gapiów, przechodniów, a także bezpośrednich uczestników będących „tworzywem” projektów artystycznych. To zainteresowanie odbiorcą widoczne jest m.in. w twórczości Roberta Rumasa, który często wykorzystuje taktykę manipulacji społecznej wychodząc ze swymi pracami w przestrzeń publiczną, obserwując reakcje na nie (np. w projekcie „Manewry miejskie”).

Ekspozycję w Shoreditch Town Hall dopełniło sympozjum, które odbyło się 6 grudnia w Courlauld Institute w Londynie. Prelegantami byli między innymi: Kuba Szreder (Loughborough University), Joanna Erbel (Uniwersytet Warszawski, Krytyka Polityczna), dr Gavin Grindon z Kingston University, Grupa Łuhuu! (Karina Marusińska, Katarzyna Goleń – artystki), Jacek Niegoda (artysta) oraz Sylwia Serafinowicz (Courtauld Institute of Art). Dyskusje dotyczyły roli publiczności, przypadkowych uczestników oraz celów twórców sztuki w przestrzeni publicznej, a także zagadnień związanych z dokumentacją, trwałością i konsekwencjami wydarzeń artystycznych mających miejsce na ulicach. Sympozjum cieszyło się dużym zainteresowaniem.

 

W wystawie udział wzięli: Jerzy Bereś; Ewa Partum; Pomarańczowa Alternatywa; Paweł Althamer; Robert Rumas; Jacek Niegoda; Michał Skoczek; Grupa Łuhuu!; Hanna Śliwińska; Marcin Polak & akcja Miej Miejsce (współpraca: Łukasz Ogórek, Anna Marczyk, Michał Sobolewski), Ewelina Ciszewska & Monika Konieczna; w ramach wystawy zaprezentowano także dokumentację kuratorskiego projektu Tymczasowego Kolektywu Kuratorskiego w składzie: Markus Bader, Oliver Baurhenn, Kuba Szreder, Raluca Voinea.

 

Zaprezentowano dokumentację następujących prac:

Jerzy Bereś, „Msza refleksyjna / Wernisaż u Szadkowskiego” (1975)
Ewa Partum, „Poezja aktywna” (1971), „Samoidentyfikacja” (1980)
Paweł Althamer, „Marsz Duchów” (2010), „Pan Guma” (2009)
Robert Rumas, „Termofory” (1994)
Pomarańczowa Alternatywa, „Rewolucja krasnoludków” i in. (dokumentacje działań z lat 80. XX wieku i później)
Jacek Niegoda, „Kontestator” (1995-2005)
Michał Skoczek, „Survival” (2006)
Grupa Łuhuu!, „Obiekt I, II, III, IV” (2007)
Hanna Śliwińska, „Wolno bawić się jedzeniem” (2007)
Marcin Polak & akcja MiejMiejsce, „Festiwal błota” (2010)
Ewelina Ciszewska & Monika Konieczna, „Ani żadnej rzeczy, która jego jest” (2008)
Markus Bader, Oliver Baurhenn, Kuba Szreder, Raluca Voinea (Tymczasowy Kolektyw Kuratorski), “The KNOT” (2010)

Ten serwis korzysta z cookies Polityka prywatności